Zakończenia nerwowe znajdujące się w skórze są odpowiedzialne za odbieranie bodźców z otoczenia, takich jak dotyk, niska lub wysoka temperatura, ból, ucisk.
Zakończenia nerwowe to zakończenia włókien nerwowych odpowiedzialne za odbieranie bodźców z otoczenia. Istotnym narządem czucia jest skóra, w której znajdują się przede wszystkim termoreceptory (reagujące na ciepło i zimno), mechanoreceptory (na dotyk i ucisk) i nocyceptory (receptory bólu). Niektóre z receptorów są otorbione, inne to tzw. wolne zakończenia nerwowe. Wśród receptorów skórnych można wyróżnić:
▪ Ciałka Paciniego (Vater-Paciniego) – reagują na nacisk i wibracje, występują m.in. na opuszkach palców,
▪ Ciałka Meissnera – występują zwłaszcza na bezwłosych powierzchniach ust, dłoni, palców, sutków, spojówek, w brodawkach skóry właściwej. Reagują na dotyk oraz lekkie wibracje,
▪ Ciałka Ruffiniego – receptory ucisku i rozciągania,
▪ Ciałka Krausego – występują w skórze właściwej oraz tkance podskórnej. Odbierają informacje o wibracjach i położeniu przestrzennym źródła bodźca.
▪ Zakończenia Merkla – są to zmodyfikowane komórki naskórka, zwłaszcza na opuszkach, które odbierają bodźce mechaniczne (dotyk, ucisk).
Na 1 cm2 skóry przypada ok. 2 receptorów ciepła, 12 receptorów zimna, 25 receptorów dotyku i 150 receptorów bólu. Odczuwanie bólu jest szczególnie ważne, gdyż ból informuje organizm o nadchodzącym niebezpieczeństwie. W przypadku pojawienia się drażniącego bodźca, który może naruszyć skórę, receptory uwalniają neuroprzekaźniki, które ostrzegają o zagrożeniu.
Receptory są częścią układu nerwowego i odbierają i przekazują bodźce do układu nerwowego, który poprzez zakończenia nerwowe jest odpowiedzialny za wykrywanie zmian zachodzących w otoczeniu oraz wywoływanie adekwatnych do nich reakcji organizmu. Układ nerwowy kontroluje również pracę wszystkich narządów wewnętrznych oraz gruczołów wydzielania wewnętrznego i zewnętrznego. Ponadto odpowiada za powstawanie emocji, a także sen i utrzymywanie homeostazy.
Dowiedz się więcej o ciałkach Meissnera.
Zakończenia nerwowe są częścią skóry właściwej.