Wazelina – jakie ma działanie?

Wazelina zapobiega ucieczce wilgoci ze skóry, zmiękcza ją, wygładza, lekko natłuszcza, a przede wszystkim chroni przed wpływem czynników zewnętrznych. Jakie ma właściwości? Jak ją stosować? Podpowiadamy!

• Wazelina jest substancją ropopochodną, która ma działanie okluzyjne.
• Nie przenika przez naskórek, tylko tworzy na nim warstwę ochronną.
• Jest bardzo dobrze tolerowana nawet przez wrażliwą skórę i jest częstym dodatkiem kosmetyków.
• Może też być stosowana samodzielnie np. na spierzchnięte usta.

Wazelina – historia

To substancja pochodząca z ropy naftowej, której właściwości kosmetyczne odkryto w drugiej połowie XIX wieku. To wtedy młody amerykański chemik Robert Chesebrough, poszukując nowych surowców, zaczął interesować się galaretowatą substancją, która osadzała się na platformach wiertniczych – okazało się, że ma ona właściwości lecznicze, a robotnicy stosują ją na drobne rany i oparzenia. Chesebrough odkrył metodę destylacji tej substancji (petroleum jelly, petrolatum), uzyskując jej lżejszą, oczyszczoną postać o jasnym, przejrzystym kolorze. Był też pomysłodawcą nazwy pochodzącej z połączenia dwóch słów: niemieckiego „wasser” (woda) i greckiego „elaion” (oliwa). Od 1870 roku wazelina była już sprzedawana masowo – jako preparat do natłuszczania spierzchniętej skóry, na oparzenia słoneczne i skaleczenia, a nawet jako pomada do włosów. W 1872 roku Chesebrough opatentował proces wytwarzania wazeliny, a w 1875 roku założył firmę Chesebrough Manufacturing Company. W tamtym okresie sprzedawało się już ok. 1400 słoiczków wazeliny dziennie. W latach 80. XIX wieku jej fabryki znajdowały się już we Francji, Anglii, Niemczech, Włoszech i wielu innych krajach. Chesebrough zmarł w 1933 r., a założona przez niego firma w 1955 r. połączyła się z Pond’s Creams, następnie spółka została kupiona w 1987 roku przez Unilever. Oryginalna wazelina (z charakterystyczną niebieską etykietą) jest sprzedawana pod zastrzeżoną nazwą Vaseline®.

Wazelina – co to jest?

Z chemicznego punktu widzenia wazelina jest produktem ubocznym procesu destylacji ropy naftowej. To mieszanina olejów mineralnych i wosków, które tworzą półstałą substancję o konsystencji galaretki. Jest substancją bezwonną, nierozpuszczalną w wodzie. Topi się w temperaturze powyżej 35-36 stopni Celsjusza. W zależności od stopnia oczyszczenia może przyjmować kolor od białego, przez żółty, do brązowego. Można ją podzielić na kilka rodzajów:

• wazelina techniczna – surowa, nieoczyszczona, w brązowym kolorze, stosowana jako smar i środek zabezpieczający metal przed korozją czy gumę przed wysychaniem,
• wazelina żółta i wazelina biała (powstająca z powtórnie oczyszczonej wazeliny żółtej) – są stosowane w przemyśle farmaceutycznym głównie jako podłoże do maści, wazelina biała jest też stosowana w celach kosmetycznych,
• wazelina kosmetyczna – to wazelina biała z dodatkiem barwników i środków zapachowych, stosowana w kosmetyce.

Wazelina – właściwości

Mimo że wazelina pochodzi z ropy naftowej, co może budzić złe skojarzenia, wysoko oczyszczona (tylko taka może być stosowana w kosmetykach) jest uznawana za bezpieczną i bardzo wszechstronną substancję kosmetyczną. Jakie ma właściwości?

• Jest doskonale tolerowana, nie uczula, nie podrażnia, może być stosowana nawet na skórę dzieci i niemowląt oraz skórę wrażliwą czy atopową.
• Nie wchłania się przez naskórek ani błony śluzowe – pozostaje na powierzchni skóry, tworząc na niej okluzyjną warstwę ochronną. Dzięki temu zatrzymuje w skórze wilgoć i chroni ją przed czynnikami zewnętrznymi.
• Jest doskonałym emolientem – ma działanie nawilżające, natłuszczające i ochronne. Choć sama w sobie nie ma właściwości odżywczych, sprawia, że skóra staje się gładsza i bardziej miękka.
• Ma szerokie zastosowanie w pielęgnacji skóry całego ciała i włosów. Powszechnie stosowana jako balsam do ust.
• Jako składnik kosmetyków ma właściwości konsystencjotwórcze, poprawiając lepkość i komfort ich aplikacji.
• Wbrew powszechnej opinii nie ma działania komedogennego i nie zatyka porów. Może być stosowana także przez osoby ze skórą tłustą (najlepiej jednak w umiarkowanej ilości i okresowo).

Wazelina – jak ją stosować?

Wazelina jest tanim i powszechnie dostępnym składnikiem, głównie stosowanym jako:

• Balsam ochronny do ust – chroniąc je przed przesuszeniem i pierzchnięciem, zwłaszcza zimą. W pomadkach do ust jest wzbogacana zwykle o naturalne olejki i witaminy.
• Preparat S.O.S. na spierzchniętą skórę – przede wszystkim na popękane pięty czy dłonie. Najlepiej jest posmarować skórę grubą warstwą wazeliny na noc (na stopy można włożyć bawełniane skarpetki, a na dłonie rękawiczki), aby rano skóra była gładka i miękka. Wazelina świetnie też sprawdza się w pielęgnacji przesuszonych łokci czy kolan, twarzy (także okolic oczu) i całego ciała. Często jest stosowana jako krem ochronny na zimę.
• Produkt zmiękczający i nabłyszczający paznokcie – wystarczy wetrzeć jej odrobinę w płytki paznokciowe, aby je wygładzić i poprawić ich wygląd.

Ponadto wazelina może posłużyć jako:

• Ochrona skóry przed zabarwieniem podczas farbowania włosów (nakłada się ją u nasady włosów).
• Jako wosk do układania i nabłyszczani brwi, rzęs czy nawet krótkich włosów.
• Jako środek do demakijażu nawet wodoodpornego makijażu – gdy zabraknie ci płynu bądź mleczka do demakijażu.
• Maska do włosów oraz żel wygładzający i nawilżający przesuszone końcówki włosów.
• Baza do tworzenia innych kosmetyków, np. peelingów czy maseczek, a także baza do perfum, przedłużająca ich trwałość (jeśli przed spryskaniem skóry nałożysz na nią odrobinę wazeliny, zapach będzie dłużej wyczuwalny).
• Sposób na plamy po samoopalaczu – ułatwi ich rozprowadzenie i ujednolicenie kolorytu skóry.
• Preparat przyspieszający gojenie się drobnych ran i uszkodzeń skóry.

Wazelina – czy jest bezpieczna?

Wazelina jest substancją ropopochodną i można spotkać się z opiniami, że jest toksyczna dla skóry i organizmu. Tymczasem wysoko oczyszczona wazelina (a tylko taka może być stosowana w kosmetykach) jest uznawana za substancję całkowicie bezpieczną i nie ma badań, które potwierdzałyby jej szkodliwość dla człowieka. Amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) uznaje ją za dostępny bez recepty produkt ochrony skóry.