Ramnoza w pielęgnacji skóry – właściwości i efekty

Nawet jeśli nie stosujemy jeszcze pielęgnacji przeciwstarzeniowej, z pewnością niemal każdy jest w stanie wymienić co najmniej kilka popularnych substancji aktywnych o właściwościach anti-aging. Witamina E, retinoidy, witamina C czy koenzym Q10 – to popularne składniki, które znajdujemy w wielu produktach pozwalających nam zatroszczyć się o zdrowy i młodszy wygląd skóry. Jednak w ostatnich latach coraz większym zainteresowaniem w tym kontekście cieszy się także ramnoza, nazywana najsłodszym składnikiem przeciwstarzeniowym. Czy rzeczywiście może ona przynieść zauważalne efekty na naszej skórze? W tym artykule opowiemy więcej o ramnozie, jej niezwykłych właściwościach oraz zastosowaniu w kosmetykach do pielęgnacji twarzy.

Co to jest ramnoza?

Pierwsze badania nad ramnozą i jej potencjałem w zakresie kosmetologii rozpoczęły się w latach 70. ubiegłego wieku, co oznacza, że jest to stosunkowo świeży składnik aktywny wykorzystywany w produktach pielęgnacyjnych. Jej właściwości i działanie nadal są bardziej szczegółowo odkrywane, jednak już teraz wiemy całkiem sporo o jej wpływie na skórę.

Ramnoza (L-ramnoza) jest cukrem roślinnym należącym do grupy deoksycukrów (czyli cukrów prostych). Jeżeli chcemy sprawdzić, czy występuje w jakimś kosmetyku, w składzie INCI powinniśmy jej szukać pod nazwą Rhamnose. W swojej czystej formie przyjmuje postać białego, krystalicznego proszku, który z łatwością rozpuszcza się w wodzie. Jako składnik pochodzenia naturalnego pozyskuje się ją z takich roślin jak bambus, brzoza, czepota puszysta czy też ketmia jadalna.

Tym, co m.in. przemawia na korzyść rosnącej popularności ramnozy, jest fakt, że to składnik bardzo dobrze tolerowany przez skórę – jest on rekomendowany nawet w przypadku skóry wrażliwej. Jak dotąd nie pojawiły się też przeciwwskazania do używania jej przez kobiety w ciąży.

Ramnoza – właściwości

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że ramnoza jest humektantem, a więc substancją o właściwościach nawilżających. Zawdzięcza to swojej higroskopijności, czyli zdolności do przyciągania i wiązania cząsteczek wody. Dzięki temu humektanty umożliwiają utrzymanie wody we wnętrzu naskórka i zapobiegają jej nadmiernej utracie, a dodatkowo przeciwdziałają wysychaniu kosmetyków, do których zostają dodane.

Ramnoza jest doceniana w kosmetyce również za niewielką budowę swoich cząsteczek, co umożliwia jej wnikanie w głębsze warstwy skóry. Tym samym wykazuje zdolność do stymulowania fibroblastów, czyli komórek tkanki łącznej występujących w skórze właściwej. To właśnie one są odpowiedzialne za produkcję elastyny i kolagenu, białek odpowiadających za elastyczność, jędrność i sprężystość skóry.

Oprócz tego ramnoza jest skutecznym antyoksydantem, ponieważ skutecznie walczy z wolnymi rodnikami, redukując oznaki stresu oksydacyjnego oraz objawy przedwczesnego fotostarzenia. Dodatkowo silnie odżywia i wygładza, jest również znana z właściwości regenerujących – łagodzi podrażnienia oraz stany zapalne.
Ciekawostką jest, że cechy ramnozy pozwalają na jej wykorzystanie nie tylko w kosmetologii. Jest także stosowana w przemyśle farmaceutycznym oraz spożywczym ze względu na swoje wyjątkowe właściwości. W przemyśle spożywczym pełni rolę naturalnego słodzika, a w farmaceutycznym jest wykorzystywana w produkcji leków, w tym antybiotyków.

Ramnoza wykazuje działanie prebiotyczne, wspomagając rozwój korzystnych bakterii jelitowych, oraz posiada właściwości antyoksydacyjne.

Ramnoza w kosmetykach – jak działa?

Jak już wspominaliśmy, ramnoza wyróżnia się bardzo małą budową cząsteczek, co daje jej możliwość głębokiego penetrowania skóry – oddziałuje zatem nie tylko powierzchniowo na naskórek, ale też na skórę właściwą. Badania in vitro oraz in vivo wykazały, że już 5% roztwór ramnozy spowodował większą aktywność enzymów oraz czynników wzrostu właśnie w obszarze skóry właściwej².

Oznacza to, że realnie wpływa ona na pobudzanie fibroblastów, co z kolei prowadzi do wytworzenia większej ilości kolagenu i elastyny. Niestety, wraz z procesem starzenia się, ilość elastyny i kolagenu naturalnego w organizmie spada, co skutkuje drobnymi liniami, zmarszczkami, bruzdami czy też utratą dotychczasowego owalu twarzy. Ramnoza w kosmetykach pomaga zapobiegać szybszej utracie tych białek, opóźniając tym samym pojawianie się oznak starzenia, takich jak zmarszczki i zwiotczenie skóry. Poprawia też gęstość skóry, ujędrnia, wygładza i zwiększa jej elastyczność.

W kontekście anti-aging bardzo istotna jest też zdolność ramnozy do neutralizowania skutków stresu oksydacyjnego i negatywnego wpływu wolnych rodników. Składnik ten może być więc cennym sprzymierzeńcem w profilaktyce tzw. fotostarzenia skóry, które jest spowodowane nadmierną ekspozycją na promieniowanie UV. Częsty, bezpośredni kontakt skóry ze słońcem to jeden z głównych czynników odpowiadających za zmarszczki, drobne linie i bruzdy.

Ramnoza chroni kwas hialuronowy przed degradacją. Hamuje aktywność elastazy, hialuronidazy oraz kolagenazy, czyli podstawowych enzymów, które odpowiadają za rozkład białka i postępujące starzenie się skóry³. Jeżeli działanie tych enzymów jest wzmożone, z czasem na skórze pojawiają się zmarszczki, staje się ona wiotka, mniej jędrna i elastyczna, w dodatku znacząco spada poziom jej nawodnienia. Kosmetyki z ramnozą w składzie mogą zatem spowolnić to zjawisko.
Jako humektant ramnoza wspiera naturalną barierę hydrolipidową, ponieważ dogłębnie nawilża skórę i ogranicza nadmierną utratę wody, zatrzymując ją w warstwie rogowej naskórka. Docenią ją zatem te osoby, które zmagają się z przesuszeniem lub odwodnieniem skóry – a więc nie tylko posiadacze skóry dojrzałej.
Nie zapominajmy też o tym, że ramnoza łagodzi podrażnienia. Może przynieść ulgę skórze wrażliwej, reaktywnej, której doskwiera świąd, uczucie ściągnięcia oraz pieczenia wynikające z mocnego przesuszenia skóry.

Dlaczego warto sięgać po kosmetyki z ramnozą?

Choć pełen potencjał ramnozy w kosmetologii wciąż jest badany, już teraz wiadomo, że to ważny składnik dla wszystkich tych osób, które chcą jak najdłużej cieszyć się młodzieńczym wyglądem skóry. Warto podkreślić, że proces starzenia się zaczyna przyspieszać już po ok. 25. roku życia – dlatego rekomenduje się, aby ramnoza w kosmetykach była stosowana zwłaszcza przez osoby w przedziale wiekowym 25-35. Jej działanie jest najskuteczniejsze na stosunkowo młodej skórze, jeszcze bez wyraźnie widocznych oznak starzenia.

Nie oznacza to jednak, że w przypadku skóry dojrzałej, z już zauważalnymi zmarszczkami, pielęgnacja oparta m.in. na produktach z dodatkiem ramnozy nie przyniesie żadnego efektu. Wyniki badań przeprowadzonych na Wydziale Medycyny i Stomatologii Uniwersytetu Palackiego w Ołomuńcu, opublikowane w 2023 roku, wykazały, że ramnoza oddziałuje również na starzejące się już fibroblasty, wobec czego realnie przyczynia się do zmniejszenia głębokości istniejących zmarszczek³.

Jak stosować ramnozę w pielęgnacji?

Ponieważ L-ramnoza jest tak dobrze tolerowana przez skórę, nawet tę wrażliwą, zdecydowana większość produktów zawierających tę substancję jest zalecana do codziennego stosowania. Warto jednocześnie pamiętać, że jeśli nigdy wcześniej nie używaliśmy kosmetyków z tym składnikiem, dobrze będzie wykonać test uczuleniowy: wystarczy nałożyć odrobinę produktu na słabo widocznym miejscu na skórze i odczekać co najmniej 48 godzin, aby upewnić się, że nie pojawią się żadne niepożądane reakcje. Występowanie alergii zależy bowiem od indywidualnego przypadku i może dotyczyć nawet składnika powszechnie uważanego za bezpieczny.

Do najpopularniejszych kosmetyków wzbogaconych o ramnozę zaliczamy przede wszystkim sera oraz kremy do twarzy. Ponadto ramnoza znajduje zastosowanie także w wielu innych produktach, takich jak kremy i sera do stosowania na okolice oczu, toniki, kosmetyki do demakijażu, maseczki do twarzy. Właściwości regeneracyjne ramnozy czynią ją też wartościowym dodatkiem do balsamów do pielęgnacji ust, ponieważ nawilża je i odżywia.

Co więcej, L-ramnoza pojawia się też w kosmetykach przeznaczonych do skóry tłustej, a nawet trądzikowej. Ponieważ wspiera utrzymanie właściwego poziomu nawodnienia, pozytywnie wpływa na kontrolę produkcji sebum. Do tego, dzięki właściwościom regenerującym może sprzyjać redukcji niedoskonałości i zapobiegać pojawianiu się kolejnych.

Kosmetyki z ramnozą

Wszechstronne właściwości ramnozy, szczególnie w zakresie pielęgnacji anti-aging, doceniła m.in. marka Vichy. W naszej ofercie nie brakuje produktów zawierających ten składnik, a które mogą stać się elementem Twojej codziennej rutyny.

Wśród nich znajduje się rewolucyjne serum przeciwstarzeniowe Vichy Liftactiv Collagen Specialist 16 Serum, które redukuje aż 16 oznak starzenia się skóry.¹ Ramnoza to jeden z trzech głównych składników kompleksu w nowoczesnej technologii Co-Bonding, rewolucyjnego odkrycia naukowców Vichy. Ta innowacyjna technologia wiąże i wzmacnia kolageny w skórze (łączące, inicjujące, scalające, podporowe). W skład kompleksu wchodzą także peptydy (w tym Matrixyl 3000) oraz Maitake. Liftactiv Collagen Specialist 16 Serum zwiększa produkcję kolagenu, redukuje zmarszczki i drobne linie, modeluje owal twarzy, zmniejsza wiotkość skóry oraz nadaje jej blask, miękkość i elastyczność. Ponadto serum ujędrnia, nawilża i regeneruje skórę, dając efekt wypełnienia. Produkt można stosować rano i wieczorem.

Do porannej pielęgnacji może też dołączyć Liftactiv Collagen Specialist Krem na dzień. W składzie znajdziemy peptydy kolagenowe, niacynamid oraz witaminę Cg, które przywracają jędrność, redukują zmarszczki i spowalniają proces utraty kolagenu. Krem wyrównuje koloryt skóry i zapewnia promienny, młodzieńczy blask.

Na noc sprawdzi się natomiast krem Liftactiv Collagen Specialist Noc. Jego formuła również zawiera peptydy oraz witaminę Cg. Krem został stworzony, by w trakcie snu wzmacniać skórę w codziennej walce ze szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi oraz redukować uszkodzenia powstałe w ciągu dnia. Produkt redukuje oznaki starzenia, wyrównuje koloryt skóry, a do tego przywraca jej naturalny blask. Krem wzbogacono o resweratrol i nasyconą 15 cennymi minerałami wodę wulkaniczną Vichy.

Jeśli natomiast chcesz zadbać o delikatną skórę wokół oczu, możesz sięgnąć po Liftactiv Collagen Specialist Krem pod oczy. Posiada skoncentrowaną formułę zwalczającą pięć głównych oznak starzenia się skóry wokół oczu: redukuje kurze łapki², zmarszczki³, worki i cienie pod oczami⁴, a do tego ujędrnia zwiotczałe powieki⁵. Innowacyjna mieszanka prokolagenowa zwiększa produkcję kolagenu, niacynamid rozjaśnia cienie, z kolei witamina Cg działa przeciwutleniająco, rozświetlając skórę. Krem posiada lekką, kremową konsystencję, która szybko się wchłania.

Ramnoza w pielęgnacji skóry – podsumowanie

Ramnoza już teraz jest dobrze znana ze względu na swoją skuteczność w zakresie spowalniania procesu starzenia się skóry. Co więcej, wciąż prowadzone są badania nad jej właściwościami i efektami, które może przynieść podczas pielęgnacji. Składnik ten jest najbardziej rekomendowany dla dość młodej skóry, by zapobiegać powstawaniu zmarszczek. Pojawiają się już jednak wzmianki świadczące o tym, że także u dojrzałych osób może pozytywnie wpływać na produkcję kolagenu, a menopauza i inne zmiany hormonalne mogą diametralnie obniżać jego poziom.

Tekst został zweryfikowany przez mgr inż. Magdalenę Kaczanowicz.
Za deklaracje marketingowe odpowiada Vichy.

Mgr inż. Magdalena Kaczanowicz, chemik i technolog kosmetyczny

¹ Li S., Chen F., Li Y., Wang L., Li H., Gu G., Li E., Rhamnose-Containing Compounds: Biosynthesis and Applications, „Molecules” 2022, 27(16), 5315, mdpi.com/1420-3049/27/16/5315.
² Pageon H., Azouaui A., Zucchi H., Ricois S., Tran C., Asselineau D., Potentially beneficial effects of rhamnose on skin ageing: an in vitro and in vivo study, „International Journal of Cosmetics Science” 2019, 41(3).
³ Novotná R., Škařupová D., Hanyk J., Ulrichová J., Křen V., Bojarová P., Brodsky K., Vostálová J., Franková J., Hesperidin, Hesperetin, Rutinose, and Rhamnose Act as Skin Anti-Aging Agents, „Molecules” 2023, 28(4).

Bibliografia:

1. Grządziel P., Goździalska A., Etiologia oraz możliwości spowalniania procesów starzenia się skóry, „Aaesthetic Cosmetology and Medicine” 2022, t. 11, nr 1.
2. Kołaczek A., Najpopularniejsze cukry wykorzystywane w kosmetologii, biotechnologia.pl/kosmetologia/najpopularnie3jsze-cukry-wykorzystywane-w-kosmetologii,17526 [dostęp: 31.01.2025].
3. Novotná R., Škařupová D., Hanyk J., Ulrichová J., Křen V., Bojarová P., Brodsky K., Vostálová J., Franková J., Hesperidin, Hesperetin, Rutinose, and Rhamnose Act as Skin Anti-Aging Agents, „Molecules” 2023, 28(4).
4. Pageon H., Azouaui A., Zucchi H., Ricois S., Tran C., Asselineau D., Potentially beneficial effects of rhamnose on skin ageing: an in vitro and in vivo study, „International Journal of Cosmetics Science” 2019, 41(3).
5. Ravelojaona V., Robert A.M., Robert L., Renard G., Collagen biosynthesis in cell culture: Comparison of corneal keratocytes and skin fibroblasts: Effect of rhamnose-rich oligo- and polysaccharides, „Pathologie Biologie” 2008, t. 56, nr 2.
6. Li S., Chen F., Li Y., Wang L., Li H., Gu G., Li E., Rhamnose-Containing Compounds: Biosynthesis and Applications, „Molecules” 2022, 27(16), 5315, mdpi.com/1420-3049/27/16/5315