Oligopeptydy - co to takiego?
Oligopeptydy to aktywne biologicznie cząsteczki zbudowane z aminokwasów oraz wiązań peptydowych. Ich zastosowanie w kosmetyce wciąż się poszerza, bowiem jak się okazało, te wyjątkowe peptydy biomimetyczne nie tylko pielęgnują i chronią skórę, ale także mają właściwości konserwujące. Aktualnie temat oligopeptydów nie schodzi z wokandy środowiska naukowego, a zapotrzebowanie na tego rodzaju składniki kosmetyków wciąż rośnie.
Czym są oligopeptydy?
Oligopeptydy, to oprócz polipeptydów i makropeptydów (białek), jeden z rodzajów peptydów, czyli polimerów aminokwasowych. Owe polimery wyróżniają przede wszystkim właściwości fizykochemiczne, bowiem składając się z aminokwasów połączonych wiązaniami peptydowymi, mogą pełnić różne funkcje w zależności od rozmiaru cząsteczki oraz sposobu ułożenia aminokwasów w łańcuchu.
Nazwa oligopeptydów wskazuje, iż mamy do czynienia z niewielką ilością aminokwasów, przedrostek „oligo-” oznacza właśnie „niewiele, niedostatecznie”. I faktycznie oligopeptydy składają się zaledwie z kilku (od 2 do 10) reszt aminokwasowych. Wśród nich wymienia się kolejno dipeptydy, tripeptydy, tetrapeptydy itd. Za naturalne oligopeptydy uznaje się glutation, karnozynę, anserynę, wazopresynę, czy na przykład oksytocynę.
Jakie funkcje pełnią oligopeptydy?
Właściwości fizykochemiczne peptydów uzależnione są od właściwości aminokwasów znajdujących się w składzie ich łańcucha. Oligopeptydy, jako biologicznie aktywne cząsteczki pełnią funkcję informacyjną w połączeniu międzykomórkowym. Wysyłają sygnał do fibroblastów, przez co przyczyniają się do uaktywnienia syntezy kolagenu i elastyny, będących włóknami podporowymi skóry. Inaczej mówiąc, kiedy włókno kolagenowo-elastynowe ulega degradacji, zaczynają wytwarzać się peptydy, które stanowią swoisty sygnał dla skóry właściwej, że doszło do uszkodzenia jej struktury i należy ją odbudować. Oligopeptydy zatem mają zdolność do syntezy białka podporowego, a więc przywrócenia gęstości skórze oraz spłycenia bruzd i zmarszczek.
Ze względu na te zdumiewające właściwości peptydów naukowcy opracowali peptydy biomimetyczne, które naśladują działanie swoich naturalnych protoplastów i dają podobne do nich rezultaty. Zastosowanie tego typu wiązań aminokwasowych okazało się dużym sukcesem nie tylko dla kosmetologii, ale także farmakologii, dermatologii i medycyny estetycznej.
Jaka jest rola peptydów biomimetycznych we współczesnej kosmetyce?
Podstawa sukcesu oligopeptydów opiera się na tym, że są to podstawowe składniki budulcowe organizmów żywych, niepowodujące więc żadnych niepożądanych odczynów. Ponadto dzięki ich zdolności do przenikania w głąb skóry, okazują się o wiele skuteczniejsze niż na przykład białka fizjologicznie występujące w ludzkim organizmie, jak kolagen, elastyna czy keratyna, które pokonać bariery naskórkowej nie są w stanie. Oligopeptydy i polipeptydy chętnie wykorzystywane są w przemyśle kosmetycznym, ponieważ w związku z tym, że przedzierają się przez warstwę rogową, są samowystarczalne i nie wymagają zastosowania żadnych dodatkowych nośników (liposomów). Znaczące jest także ich ukierunkowane działanie, dające określone rezultaty.
W jakim celu najczęściej używa się peptydów w kosmetyce?
Białka i peptydy w kosmetykach są wszechobecne i pełnią rozmaite funkcje. Jednak tymi najczęściej wybieranymi w przemyśle kosmetycznym substancjami aktywnymi biologicznie są właśnie oligopeptydy. A to głównie za sprawą wielu badań, które udowodniły, że są to cząsteczki, które ze względu na sekwencję aminokwasów oraz rodzaj stężenia, są w stanie nawilżyć skórę w różnym stopniu. Dodatkowo kremy z peptydami krótkimi wykazują się o wiele dłuższym działaniem, gdyż spełniają również rolę konserwantów. Jednak oligopeptydy docenia się nie tylko za ich zdolności przenikania i nawilżania naskórka, ale także za:
* modulację skurczów mięśniowych twarzy, a więc redukcję zmarszczek mimicznych,
* regenerację naskórka i skóry właściwej,
stymulowanie białek podporowych, czyli poprawienie gęstości i jędrności skóry oraz wypełnienie zmarszczek,
* łagodzenie podrażnień skóry,
* ochronę przed czynnikami egzogennymi.
Jaka jest przyszłość oligopeptydów w kosmetyce?
Oligopeptydy cieszą się dużym zainteresowaniem naukowym i jest to temat, który coraz częściej staje się przedmiotem badań. W kosmetologii peptydy biomimetyczne są chętnie stosowane ze względu na ich nietoksyczność, bezpieczeństwo oraz skuteczność. Pierwsze rezultaty stosowania ich różnych form (Acetyl Glutamyl Heptapeptide-1 – SNAP-8, Adenoxine, Myoxinol, i in.) pojawiają się już po upływie 4 tygodni. Kosmetyki z oligopeptydami stają się coraz bardziej popularne, jednak nie oznacza to, że w środowisku kosmetologów nie budzą żadnych kontrowersji. Ponieważ wciąż nie poznano długofalowych efektów stosowania tego typu preparatów, muszą zostać przeprowadzone specjalistyczne badania, dzięki którym dopiero skrystalizuje się jednoznaczna opinia.