Niacynamid – działanie i zastosowanie w kosmetykach
Niacynamid, czyli pochodna witaminy B3, znajduje szerokie zastosowanie w kosmetologii. Składnik ten jest bardzo dobrze tolerowany nawet przez wrażliwą skórę. Ma działanie łagodzące, nawilżające, wzmacnia barierę ochronną, redukuje rumień, działa antyoksydacyjnie i przeciwzapalnie. Gdzie go znajdziesz i jak dokładnie działa na skórę?
- Niacynamid to pochodna witaminy B3, powszechnie stosowana w kosmetologii. Nazywany też jest niacyną i witaminą PP.
- Reguluje wiele procesów zachodzących w całym organizmie, ma też wpływ na prawidłowe funkcjonowanie skóry.
- Jako składnik kosmetyczny działa antyoksydacyjnie, nawilżająco, regenerująco i przeciwzapalnie.
Niacynamid – co to jest?
Niacynamid to pochodna witaminy B3, znany również pod nazwami niacyna oraz witamina PP. Z chemicznego punktu widzenia jest to połączenie dwóch związków: kwasu nikotynowego i jego amidu, które dla człowieka są witaminą. W przeciwieństwie do pozostałych witamin z grupy B, jest produkowany w organizmie z podstawowego aminokwasu, jakim jest tryptofan. Są to jednak niewielkie ilości – zasoby należy uzupełniać poprzez dietę bądź suplementację. Witamina B3 znajduje się głównie w mięsie, jajach, nabiale i rybach, a także drożdżach, produktach pełnoziarnistych, orzechach i ciemnozielonych warzywach liściastych. Jest to witamina rozpuszczalna w wodzie, odporna na wysoką temperaturę, promieniowanie UV oraz procesy utleniania (jest skutecznym antyoksydantem). Pełni wiele ważnych funkcji w organizmie – bierze udział w syntezie węglowodanów, aminokwasów i kwasów tłuszczowych oraz hormonów płciowych, działa antybakteryjnie, wspomaga tworzenie czerwonych krwinek, obniża cholesterol, reguluje pracę układu nerwowego, jest prekursorem koenzymów biorących udział w przemianach energetycznych komórki oraz syntezie składników budulcowych skóry, takich jak ceramidy, a więc głównych „cegiełek” decydujących o prawidłowym funkcjonowaniu bariery hydro-lipidowej skóry. Niacynamid został wpisany na listę podstawowych leków Światowej Organizacji Zdrowia.
Witamina PP
Niacynamid jest też nazywany witaminą PP. Określenie to pochodzi od słowa „przeciwpelagryczny” (Pellagra-Preventing), ponieważ jego niedobory mogą prowadzić do rozwoju pelagry – choroby objawiającej się stanem zapalnym skóry, ogólnym osłabieniem, otępieniem, biegunką, bezsennością, agresją czy zaburzeniami koordynacji ruchów ciała.
Niacynamid – zastosowanie w kosmetologii
Niacynamid (INCI: Niacynamide) ma wszechstronne działanie na skórę, a ze względu na dużą tolerancję i bezpieczeństwo stosowania jest powszechnie wykorzystywana w kosmetologii do pielęgnacji różnych rodzajów skóry – wrażliwej, suchej, naczynkowej, ale także trądzikowej i tłustej. Jak dokładnie działa?
- Uszczelnia barierę hydro-lipidową skóry, zapobiegając jej przesuszeniu i wzmacniając właściwości ochronne skóry przed czynnikami zewnętrznymi ekspozomu i uszkodzeniami.
- Pomaga odbudować uszkodzenia skóry (mechaniczne, chemiczne, wywołane promieniowaniem UV), ma właściwości regenerujące. Jest polecany po ekspozycji na słońce i zabiegach medycyny estetycznej.
- Pełni ważną rolę w syntezie aminokwasów i kwasów nukleinowych, które wpływają na syntezę kolagenu i elastyny, dzięki czemu ma działanie przeciwzmarszczkowe i ujędrniające.
- Jest silnym antyoksydantem, neutralizuje szkodliwe działanie wolnych rodników na skórę, zapobiega uszkodzeniom wywołanym stresem oksydacyjnym.
- Ze względu na działanie antybakteryjne i przeciwzapalne działa przeciwtrądzikowo i przeciwzaskórnikowo, zmniejsza widoczność porów i wydzielanie sebum. Jest stosowany m.in. w punktowych preparatach do skóry trądzikowej.
- Ze względu na działanie regenerujące doskonale wspomaga gojenie blizn potrądzikowych.
- Reguluje też pracę melanocytów, zapobiegając przebarwieniom i ujednolicając koloryt skóry.
- Znajduje również zastosowanie w pielęgnacji najbardziej problematycznych skór – wrażliwych, atopowych, z łuszczycą i trądzikiem różowatym. Łagodzi zaczerwienienie skóry i stany zapalne, koi podrażnienia, pomaga w odbudowie warstwy ochronnej, co jest szczególnie ważne dla zdrowia i dobrej kondycji skóry oraz wydłużenia okresów remisji.
- Nadaje twarzy wypoczęty, świeży wygląd, ma działanie wygładzające i rewitalizujące.
Niacynamid – jak stosować kosmetyki z tym składnikiem?
Niacynamid jest bardzo dobrze tolerowany przez skórę nawet w wysokich stężeniach. Sięgając po produkty z jego dodatkiem warto jednak wiedzieć o kilku zasadach:
- Stosowanie kosmetyków z niacynamidem warto zacząć od niższych stężeń 3-5%, aby przyzwyczaić do nich skórę (wyższe stężenia mogą dawać efekt przejściowego zaczerwienienia skóry związanego z rozszerzeniem naczyń krwionośnych). Po kilku dniach, gdy odporność skóry zostanie zbudowana, możesz sięgnąć po wyższe stężenie.
- Możesz też zacząć od stosowania witaminy B3 np. co drugi dzień, a gdy skóra się przyzwyczai – wprowadzić ją do codziennej pielęgnacji.
- Niacynamid w maksymalnym 10% stężeniu jest polecany dla osób ze skórą grubą, z łojotokiem, trądzikiem czy przebarwieniami.
- Nie należy stosować więcej niż jednego produktu z tym składnikiem jednocześnie.
- Witamina B3 jest cennym składnikiem kremów do skóry wrażliwej, suchej czy trądzikowej – możesz je stosować zarówno na dzień, jak i na noc.
- To też pożądany składnik preparatów z filtrami przeciwsłonecznymi (ze względu na działanie naprawcze, antyoksydacyjne i fotoodmładzające).
- Na rynku są też dostępne sera z czystą witaminą B3 (lub z dodatkiem np. cynku) – najlepiej stosować je pod krem, jako formę kuracji np. po zimie czy po okresie wakacyjnym, kiedy skóra potrzebuje regeneracji, nawilżenia i pobudzenia.
- Niacynamid jest też dodatkiem żeli do mycia twarzy czy toników, a także kosmetyków do pielęgnacji włosów (ze względu na działanie wzmacniające).
- Ze względu na wysokie pH, niacynamidu lepiej nie łączyć w jednej aplikacji z witaminą C, która działa najbardziej efektywnie przy niskim pH – to powoduje przekształcanie niacynamidu do kwasu nikotynowego, który może działać drażniąco na skórę (proces ten jednak trwa dosyć długo, więc to raczej sporadyczne przypadki).
- Świetnie natomiast witamina B3 łączy się z retinolem, ponieważ łagodzi jego drażniące i wysuszające działanie.
Niacynamid – do jakich skór jest polecany?
Można powiedzieć, że do wszystkich! Szczególnie jednak jego dobroczynne działanie odczują osoby z takimi rodzajami i problemami skóry, jak:
- skóra sucha, odwodniona, przesuszona,
- skóra zniszczona słońcem, z widocznymi objawami fotostarzenia,
- przebarwienia, plamy posłoneczne,
- skóra wrażliwa, nadwrażliwa, atopowa, łatwo ulegająca podrażnieniom pod wpływem czynników zewnętrznych,
- trądzik, rozszerzone pory, zaskórniki, łojotok, blizny potrądzikowe,
- objawy starzenia się skóry, zmarszczki, bruzdy, wiotkość skóry,
- skóra narażona na działanie wolnych rodników – np. u osób pracujących dużo na słońcu, w zanieczyszczonych regionach, palaczy,
- skóra szara, zmęczona, pozbawiona blasku,
- kuracje z niacynamidem są też polecane do pielęgnacji skóry po zabiegach medycyny estetycznej i podrażnionej mechanicznie.