Budowa skóry: do których warstw skóry dociera dobry krem nawilżający?
Większość z nas z pewnością nie wie, jak wygląda budowa skóry oraz jak nazwywają się podstawowe warstwy skóry.
Warto jednak posiadać taką wiedzę - a to przede wszystkim dlatego, że poznając dokładną budowę, warstwy i funkcje skóry, możemy również dowiedzieć się, jak głęboko sięgają stosowane przez nas kosmetyki pielęgnacyjne. Przedstawiamy zatem budowę skóry!
Przekrój skóry - jak wygląda budowa skóry?
Skóra to największy organ ludzkiego ciała. To najbardziej zewnętrzna warstwa naszego ciała, której powierzchnia zajmuje przeciętnie ok. 1,8m². Jej grubość zmienia się jednak w zależności od lokalizacji - najcieńsza jest w okolicach oczu, gdzie przyjmuje ok. 0,5 mm, zaś najgrubsza na piętach, gdzie może posiadać nawet 5 mm. Skóra składa się z trzech warstw: naskórka, skóry właściwej i tkanki podskórnej. Każda z warstw skóry posiada swoje indywidualne funkcje i pełni inną rolę w ciele człowieka.
Naskórek - budowa i warstwy naskórka
Naskórek jest najbardziej zewnętrzną warstwą skóry, która posiada bezpośredni kontakt ze środowiskiem zewnętrznym i stanowi barierę ochronną dla naszego organizmu. Jest to też ta warstwa, na którą aplikujemy wszelkie kosmetyki do pielęgnacji i w której zatrzymują się ich składniki.
Naskórek jest zbudowany z 5 warstw.
Warstwa rogowa. Jest to najbardziej zewnętrzna warstwa naskórka, którą tworzy około 12-16 spłaszczonych i pozbawionych jądra komórek. Warstwę tę wypełniają białka keratynowe, których zadaniem jest wiązanie wody i utrzymywanie elastyczności skóry. Warstwa rogowa chroni też skórę przed urazami (chemicznymi lub mechanicznymi), a także promieniami UV. Warto zaznaczyć, że jest to również ta warstwa, która przepuszcza niektóre leki w głąb skóry np. leki przeciwbólowe lub hormony w postaci plastra. Powierzchnię tej warstwy pokrywa płaszcz tłuszczowy, który chroni skórę przed różnymi czynnikami zewnętrznymi np. bakteriami i wirusami.
Warstwa jasna/pośrednia. Warstwa jasna zbudowana jest z silnie spłaszczonych korneocytów, które tworzą cienką i jasną linię w miejscach na ciele, w których naskórek jest mocno zgrubiały np. na piętach. W warstwie tej znajdują się keratohialiny, które wzmacniają keratynę i odpowiadają za nawilżenie i elastyczność skóry.
Warstwa ziarnista. Warstwę ziarnistą tworzą wrzecionowate komórki, które uczestniczą w procesie wytwarzania białka keratynowego.
Warstwa kolczysta. Warstwa kolczysta zbudowana jest z ściśle przylegających do siebie komórek. To właśnie w niej rozpoczynają się procesy regeneracyjne, gdy dochodzi do zranienia czy przerwania ciągłości naskórka.
Warstwa podstawna. To najbardziej wewnętrzna warstwa naskórka, w której znajdują się komórki barwnikowe skóry, odpowiadające za opaleniznę, komórki odpornościowe, atakujące grzyby i wirusy, a także komórki Merkla, które odbierają bodźce czuciowe.
Budowa skóry właściwej
Warto wiedzieć, że tuż za warstwą podstawną naskórka znajduje się skóra właściwa, która składa się z włókien elastynowych, kolagenowych i retikulinowych, odpowiadających za utrzymywanie odpowiedniego napięcia i elastyczności skóry. Niestety, stosowane przez nas kosmetyki pielęgnacyjne nie docierają do skóry właściwej, ale bardzo duże znaczenie dla jej kondycji ma to, w jaki sposób dbamy o znajdujące się wyżej warstwy skóry np. czy wystarczająco chronimy naskórek przed działaniem słońca. Skóra właściwa pełni też funkcję zabezpieczającą organizm przed wirusami, bakteriami i grzybami. To właśnie tu zachodzi resorpcja i magazynowanie składników odżywczych, a także proces przemiany materii.
Tkanka podskórna
Tkanka podskórna znajduje się tuż pod skórą właściwą i tworzy ona pewnego rodzaju podściółkę tłuszczową, która zapewnia organizmowi odpowiednią termoizolację - chroni jego wnętrze zarówno przed przegrzaniem, jak i wychłodzeniem. Dzięki tkance podskórnej skóra jest też bardziej elastyczna. Ilość tłuszczu w danym miejscu uzależniona jest od wielu czynników - wieku, płci, funkcjonowania gospodarki hormonalnej czy naszych predyspozycji genetycznych. Trzeba jednak zaznaczyć, że wraz z wiekiem tkanka podskórna zaczyna zanikać, co jest jedną z przyczyn powstawania zmarszczek i starzenia się skóry.